Aktuari - ključni za dugoročno stabilno poslovanje finansijskih institucija: Intervju Nataše Janičić za FOS media portal
Nataša Janičić, pomoćnik izvršnog direktora Sava osiguranja i predsjednica Crnogorskog aktuarskog društva, je govorila za portal FOS media, na temu aktuarstva i aktuara.
U nastavku prenosimo kompletan intervju.
Za veći dio javnosti uloga i značaj ove profesije su i dalje nepoznanica
FOS priča o „socijalnim matematičarima“: Uspješan aktuar mora vladati znanjima iz matematike, teorije vjerovatnoće, ekonomije, zakonodavstva...
Analiziranjem podataka iz prošlosti, procjenama postojećih rizika i razvojem modela za projekciju budućih događaja u osiguravajućim društvima, bankama i penzionim fondovima bavi se esnaf usko specijalizovanih, ali široko obrazovanih profesionalaca - aktuari. Njihove vještine ključne su za dugoročno stabilno poslovanje finansijskih institucija, saopštila je za FOS Media predsjednica Crnogorskog aktuarskog društva Nataša Janičić.
Aktuari su stručna lica koja primjenjuju matematičke vještine i statističke metode kako bi mjerili vjerovatnoću i rizik budućih događaja.
„Posao aktuara uključuje analizu podataka iz prošlosti, procjenu postojećih rizika i razvoj modela za projekciju budućih događaja, kao što su smrtnost, bolesti, nezgode i druge nesigurnosti, kako bi osiguravajuća društva, penzioni fondovi, banke i druge finansijske institucije mogle pravilno upravljati svojim obavezama i rizicima“, navodi naša sagovornica.
Aktuari se bave određivanjem cijena osiguranja (premija), procjenama rezervi za buduće obaveze, analiziranju rizika povezanih sa investicijama i obavezama i drugim aspektima finansijskog planiranja. Njihove vještine su, ističe Janičić, ključne za dugoročno stabilno poslovanje finansijskih institucija.
„Zbog jedinstvene kombinacije njihovih analitičkih i praktičnih znanja, koja se stiču rigoroznim sistemom edukacije i permanentnim usavršavanjem kroz teoriju i praksu, aktuari se označavaju "finansijskim arhitektama" ili "socijalnim matematičarima'“, naglasila je Janičić.
Zakon o osiguranju definiše da je obavljanje aktuarskih poslova u društvu za osiguranje obavezno. Zakonom je, takođe, propisano da aktuarske poslove može obavljati samo ovlašćeni aktuar.
„Zakonom su propisani uslovi koje lice mora da ispunjava da bi dobilo ovlašćenje regulatornog organa za obavljanje aktuarskih poslova. Ovlašćenje može dobiti lice koje, pored ostalog, ima položen stručni ispit za obavljanje poslova ovlašćenog aktuara. Uslove za polaganje, način polaganja i program stručnog ispita propisuje regulatorni organ”, izjavila je predsjednica CAD.
Interesovalo nas je koje su osobenosti aktuarske profesije u Crnoj Gori, imajući u vidu faktore poput malog tržišta i populacije, nedovoljne tehnološke razvijenosti, ali i nenaviknutosti građana na usluge aktuarske struke.
Janičić je saglasna sa ocjenom da za veći dio javnosti uloga i značaj aktuara i dalje predstavljaju nepoznanicu.
„Međutim, aktuarska profesija dobija na značaju i važnosti u primjeni regulatornog okvira Solventnosti 2, čije uvođenje je u fazi pripreme, kao i MSFI 17 koji iziskuje složena multidisciplinarna znanja i čija primjena je nemoguća bez angažovanja aktuara. Sa ciljem razvoja i unapređenja aktuarske nauke i struke, njene praktične primjene i stručnog usavršavanja i obrazovanja aktuara, 2018. godine je osnovano Crnogorsko aktuarsko društvo koje trenutno okuplja 24 redovna člana”, kazala je ona.
Aktuari su, dodatno, ključni igrači u finansijskoj industriji i osiguranju, dok je najviše aktuara zaposleno u djelatnosti osiguranja.
“Aktuarske tehnike i znanja mogu se koristiti i u drugim područjima u kojima je potrebna primjena kombinacije znanja iz matematike, statistike i ekonomije (u bankama, penzionim fondovima, investicionim kompanijama i sl). Njihova sposobnost analize i predviđanja rizika cijeni se i izvan finansijske industrije, što otvara mogućnosti za rad u različitim sektorima gdje su potrebne vještine procjene rizika“, pojasnila je sagovornica FOS-a.
Nadzor nad radom ovlašćenih aktuara vrši regulatorni organ, odnosno Agencija za nadzor osiguranja Crne Gore.
“Ukoliko se ovlašćeni aktuar, prilikom vršenja poslova iz svoje nadležnosti, ne pridržava obaveza propisanih Zakonom o osiguranju, regulatorni organ mu može izreći mjeru upozorenja, zabranu obavljanja aktuarskih poslova u društvu za osiguranje na period do dvije godine ili oduzeti ovlašćenje”, kazala je Janičić.
Da bi neko postao uspješan aktuar i da bi mogao da odgovori kompleksnim zadacima, osoba mora posjedovati teorijska i praktična znanja iz multidisciplinarnih oblasti koja joj omogućavaju rješavanje raznovrsnih finansijskih i socijalnih problema.
„Da bi neko postao uspješan aktuar potrebne su jake vještine u matematici, statistici i teoriji vjerovatnoće. Osim matematičkog znanja, aktuar treba dobro da poznaje ekonomiju, računovodstvo, praksu i zakon države u kojoj radi, razumije demografska i finansijska kretanja uopšte, kao i da posjeduje vještinu komunikacije kako bi svoje rezultate mogao prenijeti osobama koje nemaju aktuarska znanja”, zaključila je u razgovoru za naš portal Nataša Janičić.
Izvor: FOS media
Sava osiguranje
Novosti